Een en
al liefde

Monuta uitvaartverzorger Ellen Spierenburg verzorgt de uitvaart van een artistieke oudere vrouw uit Soest. Ze had maar één wens: een groene uitvaart zonder poespas. Vanuit haar Griekse woonplaats is haar dochter en enige kind overgekomen om de uitvaart met mij te verzorgen. Zij benadrukt de wens van haar moeder: “Het is echt belangrijk dat het afscheid past bij wie zij was.”

“Mijn moeder hield inderdaad niet van drukte”, vertelt de dochter. “Dat ze dus een sober afscheid wil, snap ik wel. Maar ze was ook heel creatief, dus ik vind het lastig hoe we hier een mooie invulling aan kunnen geven.” Al pratend leef ik mij steeds meer in de wensen van moeder en dochter in en besef ik dat afscheid nemen in stilte helemaal niet betekent dat het sober moet zijn. Tijdens het gesprek en in de dagen erna, weten wij het afscheid dan ook steeds meer een passende vorm te geven.

Heel bijzondere sfeer

Moeder blijft in haar woning. Ik verzorg een opbaring in een lijkwade op haar eigen bed. Het kleine kamertje waarin ze ligt is knus, maar biedt weinig ruimte om haar goed te kunnen verplaatsen. Dat doen we dus met een aantal naasten. Met elkaar tillen we moeder op en leggen haar op bed. Ditzelfde zullen we ook weer doen op de dag van de uitvaart. Deze handeling met elkaar en voor haar uitvoeren, maakt de sfeer heel bijzonder.

Iedereen die in de loop van de dagen afscheid komt nemen, mag van de dochter iets op de kist zetten. “Mijn moeder hield van kunst. Het is een eerbetoon als wij haar kist beschilderen.” Er worden prachtige dingen geschilderd, kraaltjes geplakt en vlinders gevouwen die aan de kist worden vastgemaakt. De kist is uiteindelijk inderdaad een waar kunstwerk. Het ziet er schitterend uit. “Dit had mijn moeder geweldig gevonden”, geeft de dochter aan.

De laatste fietsrit

Het vervoer van de woning naar het crematorium vindt de dochter even lastig om te bepalen. Wat is groen? En wat past bij mijn moeder? Ineens bedenk ik mij iets: “Laten we op de fiets gaan!” Voor de dochter voelt dit idee meteen goed. We besluiten om een groep van vijf personen te laten fietsen. De kar waarop de kist staat wordt gekoppeld aan een elektrische fiets en onderweg lossen ze elkaar af, zodat moeder door iedereen wordt weg gebracht. 

Maar als we willen gaan fietsen, weigert de elektrische fiets dienst. Snel koppelt de leverancier de fietskar aan een gewone fiets en gaat de groep op pad. Tijdens deze laatste fietsrit met moeder beseft iedereen ineens hoe passend een gewone fiets is voor een groene uitvaart. Het lijkt wel of dit zo moest zijn.

Bij het crematorium heeft zich een klein gezelschap van twintig personen verzameld. “Mijn moeder wil geen dienst”, verzekerde de dochter mij al eerder. “Ze wil ook geen toespraken.” Het gezelschap neemt daarom in een kring plaats rondom de kist en ik trek mij terug. Ze zitten een uur lang in stilte en alleen met hun eigen gedachten liefdevol bij elkaar. Het is bijzonder om te zien wat een serene sfeer ze met elkaar creëren. 

Boom vol liefde

Na het afscheid komen ze voor de condoleance nog even samen in de tuin van moeder. Een cateraar verzorgt hapjes en drankjes en vanuit eigen spontaniteit hangen de aanwezigen kaartjes op in de boom. Ook hier ontstaat een mooi kunstwerk. Een boom vol liefdevolle wensen en groeten.

Een prachtige uiting

“We hebben gedaan wat paste bij mijn moeder”, geeft de dochter mij terug aan het einde van de dag. “Het is goed zo en heel waardevol geweest.” Ik kan het alleen maar beamen. Wat was dit een warme en betrokken uitvaart. Een uitvaart met alleen maar liefde en een prachtige uiting naar een vrouw die creatief in het leven stond en toch graag rust om zich heen wilde. 

Ik vind het een eer dat ik als uitvaartverzorger iedere keer weer van het begin tot het eind betrokken mag zijn bij het verzorgen van ieder onderdeel van de uitvaart. Doordat ik in de vijf dagen voor de uitvaart intensief contact onderhoud met de nabestaanden, ben ik in staat om in te zoomen op wat iemand echt wil en om hier de best passende invulling aan te geven.