Fases van
Rouw

Als je een dierbare hebt verloren, kan het fijn zijn om een vorm van steun te vinden. Iets waaraan je je vast kunt houden om een beetje een gevoel van grip te hebben op je leven. Want dat gevoel is vaak ver te zoeken als je rouwt. Wat ik veel mensen dan zie doen, is zich richten op de vijf fasen van rouw, want dat is een model dat de meeste mensen wel kennen. Heel fijn als dit herkenning en helderheid biedt, dat is namelijk precies waar het voor kan worden gebruikt. Maar er zit ook een valkuil in.

Rouwfases

Om het makkelijk te maken vergelijk ik het met leren autorijden. Kun je je nog herinneren hoe het was toen je voor het allereerst achter het stuur zat? Alles was nieuw en je wist nog niet hoe het allemaal werkte. Als iemand dan tegen je had gezegd “Druk nu het gaspedaal maar in,” zou je geen idee hebben gehad welke van de drie pedalen je moest hebben en welke voet je moest gebruiken. Daar had je eerst een uitleg voor nodig om het ook daadwerkelijk te kunnen doen. Je had geen idee wat je moest doen want je had nog geen idee waar het gaspedaal zat. Dat is natuurlijk niet alleen het geval bij leren autorijden, dat werkt zo bij alle nieuwe dingen die we leren. Dus ook als we leren leven met rouw.

Je hoeft niet alle rouwfases te doorlopen. Als het gaat over de vijf fasen is dit waar ik mensen zie worstelen. De fasen geven een vorm van houvast over wat je zou kunnen tegenkomen in je leven met rouw, alleen heb je daarmee niet de informatie over hoe je hiermee om kunt gaan. Dit zorgt ervoor dat de focus ligt op het gebruik als leidraad, als stappenplan om uit te voeren. Zo is bijvoorbeeld “woede” een onderdeel van de vijf fasen, wat verwarrend kan zijn als je denkt dat je de fasen moet doorlopen. Lang niet iedereen ervaart namelijk woede of boosheid na een groot verlies. Ondanks dat dat helemaal oké is (en het tegendeel ook nooit gesuggereerd wilde worden), zorgt dit nog vaak voor onzekerheid. Je hoeft niet alle fasen te doorlopen, en al helemaal niet in de aangegeven volgorde.

Dit is niet hoe de vijf fasen bedoeld zijn, sterker nog, deze manier van kijken naar de fasen werkt averechts. Het gaat er niet om wát je moet doen, het gaat erom hóe je het doet. Bij het indrukken van dat gaspedaal kun je bijvoorbeeld te voorzichtig zijn en dan slaat de motor af. En als je teveel gas geeft dan neemt de auto een spurt om vervolgens ook af te slaan. Pas als je de juiste hoeveelheid gas geeft in combinatie met het op laten komen van de koppeling, zal je de auto in beweging krijgen. Bij rouw is het ook zoeken naar de juiste manier, de dosering die voor jou werkt. Dat begint bij het je bewust zijn van wat je voelt en dat ook werkelijk durven voelen. Of om weer in auto-termen te praten: je leert je auto beter kennen.

Fases van rouw doorlopen

Je ontdekt het “hoe” dus door het begrijpen hoe jij reageert op jouw verlies en niet door een fase te doorlopen. Het vraagt om iets dat veel spannender is, het vraagt om de toewijding om je eigen gevoelens bloedserieus te nemen. Rouw gaat niet om “hoe het hoort”, er is namelijk geen voorspelling te maken over wat je zal tegenkomen. Dat heb je zelf te ontdekken en daarmee mag je steeds weer bijsturen. Zo ontdek je hoe je het beste met je emoties om kunt gaan. En hoe je ervoor zorgt dat je niet meer zo druk bent in je hoofd. Zo word je zekerder van jezelf en zo groeit je vertrouwen in de toekomst.

Misschien is dit een mooi moment voor je om te onderzoeken op welke manier je nu nog dingen aan het doen bent “omdat het zo hoort”. Op welk gebied zet jij je gevoel aan de kant? Omdat je denkt dat het zo moet en niet omdat je het zo voelt. Waar volg jij je eigen gevoel, je eigen intuïtie niet? Zo kun je bijvoorbeeld absoluut geen zin hebben in een afspraak maar omwille van de ander deze toch maar door laten gaan. Of je wil graag spullen van je dierbare opruimen maar je omgeving vindt dat te snel. Of juist andersom.

Waar het om gaat is: Wat wil jij? Wat voel jij? Neem jezelf bloedserieus, iedere dag opnieuw en ontdek zo stap voor stap hoe jouw rouwreis zich ontvouwt.