Ave Maria na 100 jaar nog steeds prominent aanwezig in top 10

100-jarig Monuta ziet historie en moderne muziek samenkomen in toplijst  
 

Donderdag 23 maart 2023

In haar jubileumjaar kijkt het 100-jarige Monuta terug op tradities en rituelen binnen uitvaart en afscheid in de afgelopen eeuw. Het afscheid wordt steeds persoonlijker en muziek is een prettige gespreksstarter over persoonlijke wensen bij een afscheid. Vandaag wordt de Monuta Uitvaartmuziek Top 10 van 2022 gepubliceerd en teruggeblikt op het gebruik van muziek in de afgelopen 100 jaar.  

Klassieke muziek en muziek van eigen bodem

Uitvaarten krijgen steeds meer een persoonlijk karakter. Des te opvallender is daarom dat het klassieke Ave Maria wél onderdeel uit bleef - en blijft - maken van ons afscheid. Na zes jaar op nummer 1 te hebben gestaan, staat het in de Monuta Uitvaartmuziek Top 10 van 2022 nu weliswaar op nummer 2, maar daarmee nog steeds in de top. De top 10 wordt verder vooral gevuld met nummers van zeven Nederlandse artiesten.  

Persoonlijke muziekkeuze begon later dan je zou denken 

De dood hoort bij het leven. Dat zal nooit veranderen. Maar door de jaren heen is er rondom het afscheid wel veel veranderd. Oude tradities maakten plaats voor nieuwe rituelen en we geven ons afscheid steeds persoonlijker vorm. Dr. Janieke Bruin-Mollenhorst* promoveerde in 2021 op een onderzoek naar rituelen en muziek tijdens uitvaarten. “Het kiezen voor persoonlijke uitvaartmuziek, zoals we dat nu kennen, kwam pas eind vorige eeuw op gang. 100 jaar geleden bestond het repertoire vooral uit klassieke stukken, zoals van Bach, en religieuze muziek. Gespeeld op een orgel of gezongen. Ave Maria was toen ook al veelvoorkomend.

Opvallend in deze periode is ook de opkomst van de socialistische liederen bij crematies, zoals Morgenrood en Aan de Strijders. En hoewel je vanaf de tweede helft van de 20e eeuw zou verwachten dat men vaker muziek kiest uit opkomende muziekstromen als jazz of popmuziek, werd het aanbod juist meer gestandaardiseerd. Pas sinds het einde van de vorige eeuw werden meer persoonlijke keuzes gemaakt, ook door de komst van de CD en later digitale muziek via internet. Tegenwoordig bieden YouTube en Spotify ook veel inspiratie.” 

Meer historische nummers in uitvaartmuziek 

Naast het Ave Maria is ook het nummer Waarheen, waarvoor? van Mieke Telkamp jarenlang onderdeel geweest van de Monuta Uitvaartmuziek Top 10. Bruin-Mollenhorst: “Dit nummer wist in de jaren ’70/’80 als een van de weinige door de tradities van de vastgestelde muzieksets heen te breken en was heel populair.” In 2022 werd er iets minder vaak om gevraagd en staat het niet in de Top 10. Monuta ziet verder ook de regionale populariteit van de Groningse Ede Staal, die een kortstondige carrière had in de jaren ’80. Zijn nummers in het dialect zijn sindsdien vast onderdeel van de Groningse en Drentse uitvaartcultuur. Landelijk gezien staat hij op de 8e plaats van meest gedraaide artiesten.             

Muziek goede gespreksstarter   

Muziek is een prettige gespreksstarter over persoonlijke wensen bij een afscheid. Corné Mulders, Directeur Uitvaartzorg bij Monuta: “Open zijn over afscheid is belangrijk en Monuta ondersteunt daarbij. We hopen dat onze Uitvaartmuziek Top 10 aanleiding geeft om het erover te hebben.  In onze Spotify lijsten staat veel inspiratie. Het is mooi om te zien dat een aantal nummers niet weg te krijgen is uit onze Top 10. Ze betekenen veel voor mensen. Maar aan de andere kant: schijn bedriegt, want 58% van de gekozen nummers wordt slechts één keer aangevraagd. Veel persoonlijke keuzes dus!” Mensen die hun persoonlijke uitvaartwensen willen registeren kunnen dit doen viauitvaartwensen.  

Over de analyse  

Om de Monuta Uitvaartmuziek Top 10 samen te stellen, zijn ruim 4.500 muzieknummers geanalyseerd die in 2022 zijn afgespeeld bij afscheidsdiensten van Monuta. Livemuziek en kerkmuziek zijn niet meegenomen in de analyse. In de regio’s met voldoende data is een Top 5 gemaakt. Regionaal is de Top 5 verschillend.