Wanneer moet je
naar de notaris na een overlijden?

Na het overlijden van een dierbare komt er veel op je af. En vaak moeten er zaken geregeld worden waar je niet meteen aan denkt. Een van de vragen die vaak opkomt, is wanneer je naar een notaris moet gaan en of dit überhaupt verplicht of nodig is. Monuta geeft antwoord op vragen die we vaak krijgen van nabestaanden: over het raadplegen van een notaris, of dit verplicht is en wat je van de notaris mag verwachten.

Is het verplicht om naar een notaris te gaan na het overlijden van een dierbare?

Het inschakelen van een notaris na een overlijden is niet altijd verplicht, maar kan in veel gevallen wel nuttig of zelfs nodig zijn. Als er bijvoorbeeld een testament is, als de overledene minderjarige kinderen heeft of als er ruzie is binnen de familie die voor problemen kan zorgen bij het verdelen van de erfenis, is het raadzaam om een notaris te raadplegen. Ook wanneer je vermoedt dat de erfenis schulden bevat, kan een notaris helpen bij het kiezen van de juiste aanpak. Hij of zij zal dan een duidelijk overzicht maken van alle bezittingen en schulden, zodat de nabestaanden kunnen kiezen of ze de erfenis accepteren of niet.

In sommige gevallen moet je sowieso een notaris inschakelen:

• Bij een testament: Als nabestaande kun je zelf nagaan of er een testament is of niet. Dit doe je via het Centraal Testamentenregister. Echter kan alleen een notaris het testament inzien.
• Bij de afwikkeling van een nalatenschap met minderjarige erfgenamen: In dat geval is notariële begeleiding verplicht.
• Wanneer de woning van de overledene verkocht moet worden: Hiervoor is een notariële akte nodig.

Wanneer moet je naar de notaris na een overlijden?

Zo snel mogelijk. Dat is in ieder geval ons advies. Het is vaak een van de eerste stappen waarmee je begint met het afhandelen van de nalatenschap. Wanneer neem je precies contact op met de notaris? Meestal doe je dit na de uitvaart.

De verklaring van erfrecht

Voor een snelle afwikkeling van de nalatenschap is het handig om zo snel mogelijk contact op te nemen met een notaris, velen kiezen ervoor dit binnen een paar weken na het overlijden te doen. Op deze manier wordt alles snel duidelijk, onder andere wat betreft een eventueel testament of schulden. 

Een notaris kan bovendien helpen bij het opstellen van een verklaring van erfrecht. Deze is vaak nodig om toegang te krijgen tot bankrekeningen of om eigendommen van de overledene te beheren. Ook de hypotheekverstrekker zal om een verklaring van erfrecht vragen. Zonder dit document kunnen bepaalde zaken dus niet afgehandeld worden.
 

Krijg je zelf bericht van de notaris?

Nee, een notaris zal niet automatisch contact met de nabestaanden opnemen na overlijden. Ook wanneer hij/zij een testament heeft opgesteld voor de overledene. Je bent zelf verantwoordelijk voor het contact opnemen met een notaris, tenzij de overledene zelf expliciet een notaris heeft aangewezen die op de hoogte is gesteld van zijn of haar overlijden. Wanneer je via het Centraal Testamentenregister te weten komt dat er een testament is opgesteld, krijg je ook te weten bij welke notaris dat document is opgesteld.

Wat doet een notaris na overlijden?

Een notaris kan veel taken op zich nemen na een overlijden, afhankelijk van jouw wensen en de situatie. Het gaat dus altijd om een persoonlijk traject. Dit zijn enkele van de belangrijkste rollen van de notaris:

• Opstellen van de verklaring van erfrecht: Dit document geeft de erfgenamen toestemming om over de erfenis te beschikken en toegang te krijgen tot de bankrekeningen van de overledene.
• Uitvoering van het testament: De notaris zorgt ervoor dat alle wensen van de overledene worden uitgevoerd zoals vastgelegd in het testament.
• Verdeling van de erfenis: Als er meerdere erfgenamen zijn, helpt de notaris om de erfenis correct te verdelen.
• Bemiddeling bij conflicten: Bij onenigheid over de erfenis kan de notaris een bemiddelende rol spelen.
• Advies over aanvaarding van de erfenis: Als er schulden zijn, kan een notaris helpen bij het besluit of je de erfenis wilt aanvaarden, verwerpen of beneficiair aanvaarden (onder voorbehoud van schulden).

Handig om te weten

Elke notaris kiest zijn of haar eigen uurtarief. Wanneer het afhandelen van de erfenis lang duurt, bijvoorbeeld omdat er ruzie is binnen de familie of een aantal erfgenamen in het buitenland wonen of moeilijk te vinden zijn, kan de factuur snel oplopen. Indien mogelijk is het dus raadzaam om een testament op te stellen voor het overlijden, daarmee maak je het makkelijker voor je erfgenamen. Ook kan er een lijst met de contactgegevens van alle erfgenamen opgesteld worden.