Rouwverwerking

Wat is rouwen?

Het omgaan met verlies noemen we ook wel rouwen. Op het moment dat u een dierbare verliest, staat de tijd even stil. Maar langzamerhand moet het verdriet over het verlies een plek krijgen in uw hoofd en in uw leven. Deze overgang van uw oude leven met uw dierbare naar een nieuw leven zonder hem of haar noemen we rouwen. Rouwverwerking is voor iedereen anders.

Rouwverwerking kan gepaard gaan met verschillende symptomen en klachten. Dit is bij ieder persoon weer verschillend. Want we rouwen allemaal op onze eigen manier. Vergelijk uzelf daarom ook niet met een ander. Niets is goed of fout als het op rouwen aankomt. Veelvoorkomende symptomen van rouwverwerking zijn:

• Verdriet
• Boosheid
• Eenzaamheid
• Hulpeloosheid
• Piekeren
• Moeheid
• Concentratieproblemen
• Hoofdpijn
• Verminderde eetlust

Een ding is zeker: rouwverwerking kost tijd. En die tijd moet u nemen. De omgeving verwacht vaak dat de rouwperiode na een half jaar wel voorbij is. Maar dat is niet bij iedereen het geval. Het rouwproces verschilt per persoon en kost over het algemeen enkele jaren waarin u door rouwverwerkingsfases gaat en heen en weer slingert tussen verliestaken en hersteltaken. Pas als het verlies een plaats heeft gekregen en u aan iemand kunt terugdenken zonder daar bedroefd van te worden, kunt u zeggen dat u het overlijden van een dierbare een plek heeft gegeven.

Er zijn verschillende manieren waarop u kunt om gaan met rouw, vaak hangt dit ook af van het verlies wat u heeft meegemaakt. Het verlies van een kind kunt u totaal anders ervaren dan het verlies van een partner of het verlies van een broer of zus. Rouwverwerking bij volwassen kan ook weer anders zijn dan rouwverwerking bij kinderen. Graag geven we u op deze pagina's wat meer informatie over onderwerpen rondom verlies en rouwverwerking. Wij hopen dat dit voor u een steun is in het rouwproces.

Het rouwproces kan verdeeld worden in vijf fases:

Fase 1: ontkenning

Rouw begint met ontkenning. Het ontkennen van een overlijden is een vorm van zelfbescherming. Op deze manier laat je het verdriet toe op eigen tempo.

Fase 2: woede

Het verdriet valt vaak samen met woede. Als iemand eenmaal laat doordringen wat er is gebeurd, zal boosheid opspelen. Deze boosheid wordt afgereageerd op wat in hun ogen de boosdoener is.

Fase 3: onderhandelen

Iemand gaat doelen aan zichzelf stellen, zoals stoppen met roken, de marathon lopen of een wereldreis maken. Het is een poging om een beter persoon te zijn, in de hoop dat het dan weer goedkomt. 

Fase 4: depressie

Het besef komt dat de vorige fasen niet uithalen waar op gehoopt was. Nu begint de echte verwerking. De realiteit komt binnen, wat lastig is om te accepteren. In deze periode voelt iemand zich machteloos en onzeker. Dit kan tot depressie leiden. 

Fase 5: aanvaarding

Na voldoende tijd komt aanvaarding. Het lukt om het overlijden los te laten. De overleden dierbare wordt zeker niet vergeten, maar het eigen leven gaat langzaamaan toch weer door. Het verlies krijgt zo een plekje.

Fases van rouw

Een verlies verwerken is makkelijker gezegd dan gedaan. En wat bedoelen ze eigenlijk met het verdriet ‘een plekje geven’? Ieder mens doet dit op zijn of haar eigen manier. Wat voor de een bemoedigende woorden zijn, zal de ander misschien verkeerd opvatten. Hieronder vindt u vijf tips die u wellicht helpen in uw rouwverwerking. 

1. Het is niet erg om te huilen
   Tranen drogen vanzelf weer op. En soms lucht een goede huilbui zelfs even op. Het zorgt ervoor dat je wat spanning laat gaan en het geeft uw omgeving de kans om u te steunen of te troosten.
2. Praat erover
   Praten met familie of vrienden over uw overleden dierbare helpt bij de rouwverwerking. U haalt samen fijne herinneringen op en zo merkt u dat u niet de enige bent die heb of haar mist. 
3. Ga je gevoelens niet uit de weg
   Emoties kunnen alle kanten op gaan na het verlies van een dierbare. Het ene moment bent u verdrietig en dan weer boos of angstig. Dit kan frustrerend zijn maar besef dat dit erbij hoort. Emoties vertellen u wat u op dat moment nodig heeft. En soms kunnen deze emoties u in het begin afschermen van de ergste pijn. 
4. Afleiding
   Ook al zit u er wellicht helemaal niet op te wachten. Een beetje afleiding kan soms helpen om even uw gedachten te verzetten. Een stukje wandelen of een hobby beoefenen kan u helpen om even een rust moment te vinden. 
5. Wees niet bang om hulp te vragen
   Het is belangrijk dat u uw omgeving laat weten hoe het met u gaat. Soms vinden mensen uit uw omgeving het lastig om zelf hulp aan te bieden omdat ze u niet lastig willen vallen of bang zijn dat ze iets verkeerds zeggen. Vraag daarom gerust om hulp. En wilt u liever niet hulp vragen aan uw familie of vrienden dan kunt u ook altijd contact opnemen met uw huisarts of een professionele rouwcoach voor hulp bij rouwverwerking. 

Als iemand in je naaste omgeving te maken heeft met een verlies wilt u die persoon graag helpen. Maar wat is nou een goede manier om te helpen en troost te bieden? Vaak is het voor degene die rouwt al heel fijn om te weten dat u er voor ze bent. Geef aan dat u aan hem of haar denkt. Dit kan in kleine dingen zitten zoals een kaartje sturen of iemand bellen. Als u een goede band heeft kunt u ook op bezoek gaan en een luisterend oor bieden. Wellicht vindt u dit spannend omdat u niet goed weet wat u moet zeggen. Bedenk dan dat het er niet om gaat wat u zegt. Het kan al fijn zijn als u een luistert. Hierdoor voelt de persoon zich minder alleen en gehoord. 

Praktische steun bieden bij rouw

Bij het overlijden komt vaak veel kijken en er moet veel geregeld worden. Het is voor nabestaanden vaak moeilijk om zelf hulp te vragen. U kunt daarom zelf uw hulp aan bieden door bijvoorbeeld de boodschappen te doen of een maaltijd te koken. Een keer op de kinderen passen kan ook een uitkomst zijn. Hierdoor krijgt degene die rouwt even een momentje van rust voor zichzelf.